اينو بخونيد
فكر كردن هر كاري بخوان ميتونن بكنن رهبري ما به دست سيد علي هست كور خوندن
به گزارش گروه بينالملل خبرگزاري فارس، «جان كري» و «ارنست مونيز»، وزراي خارجه و انرژي آمريكا در يادداشتي در روزنامه واشنگتنپست نوشتهاند هيچ كشوري نميتواند جلوي بازگشت خودكار تحريمها عليه ايران را بگيرد.
اين دو مقام آمريكايي در آغاز يادداشت خود به توصيف وضعيت برنامه هستهاي ايران همزمان با آغاز به كار دولت باراك اوباما، رئيسجمهوري آمريكا پرداختهاند.
آنها مينويسند: «وقتي رئيسجمهور اوباما روي كار آمد با ايراني مواجه بود كه به چرخه سوخت هستهاي دست يافته بود، تأسيسات مخفيانه غنيسازي در داخل كوه احداث كرده، در ميانه راه نصبِ تقريباً ۲۰ هزار سانتريفيوژ براي غنيسازي اورانيوم قرار داشت و در در حال ساخت سانتريفيوژهاي پيشرفته و يك رآكتور آب سنگين با قابليت توليد پلوتونيوم سطح تسليحاتي بود.»
وزراي آمريكايي همچنين در اظهاراتي ادعا محور نوشتهاند ايران در آن زمان در صورت تصميم براي توليد سلاح هستهاي داشت گام در اين راه نهاده بود و جامعه بينالملل، اطلاع اندكي درباره برنامه هستهاي اين كشور داشت.
«كري» و «مونيز»، جمعبندي مذاكرات هستهاي حاصل شده در شهر وين اتريش را «بهترين راه» براي جلوگيري از دستيابي ايران به تسليحات ادعايي اتمي و «تنها گزينه ماندگار و بادوام» براي نيل به اين هدف عنوان كردهاند.
در ادامه اين يادداشت ساير ويژگيهاي مثبت سند وين، از منظر دو وزير آمريكايي شرح داده شده است.
مواردي از قبيل حمايت جامعه جهاني از اين «راه حل ديپلماتيك»، افزايش بازه زماني مورد نياز براي دستيابي ايران به «سلاح هستهاي»، فراهم آوردن اقدامات راستيآزمايي مناسب و قطع مسيرهاي دستيابي ايران به سلاح ادعايي، ويژگيهايي هستند كه در يادداشت دو وزير آمريكايي مورد تأكيد قرار گرفتهاند.
كري و مونيز با تأكيد بر اينكه «اين توافق مبتني بر راستيآزمايي است، نه اعتماد»، اضافه كردهاند: «ايران پيش از برخورداري از كاهش محسوس تحريمهاي اقتصادي بايستي برنامه غنيسازي، برنامه تحقيق و توسعه و ذخائر اورانيوم خود را به عقب بازگرداند.»
آنها علاوه بر اين با تكرار ادعاهاي قبلي مينويسند: «بازرسان بينالمللي به منظور جلوگيري از تقلب، دسترسي بيسابقهاي به تأسيسات هستهاي اعلامشده ايران و ساير سايتهاي متضمن نگراني و چرخه كامل سوخت ايران، از توليد گرفته تا ساخت و راهاندازي سانتريفيوژ، خواهند داشت.»
موضوع بازگشت خودكار تحريمها، كه در روزهاي گذشته كانون اعتراضات كارشناسان ايراني قرار گرفته ديگر محوري است كه در يادداشت مشترك واشنگتنپست مورد بخث قرار گرفته است.
كري و مونيز نوشتهاند: «اگر ايران به مسئوليتهايش عمل نكند، تحريمها به جاي قبلي خود باز ميگردند و هيچ كشوري نميتواند جلوي اين امر را بگيرد.»
آنها با بيان اينكه در صورت نقض كل توافق از سوي ايران، جامعه جهاني از فرصتي بيشتر براي واكنش به آن برخوردار خواهد بود، اضافه ميكنند: «ما [در اين صورت] به خاطر از بين بردن تمامي گزينههاي ديپلماتيك از مجوز اخلاقي لازم براي اين امر نيز برخوردار خواهيم بود.»
كري و مونيز پس از طرح اين پزسش كه آيا «توافق هستهاي» براي آمريكا و امنيت جهاني خوب است به توصيف وضعيت فرضي عدم موفقيت دو طرف در رسيدن به توافق پرداختهاند.
افزايش توان ايران براي غنيسازي در كوتاه مدت، ساخت سريع سانتريفيوژهاي پيشرفته، افزايش ذخائر اورانيوم غنيشده ايران و توليد پولوتونيوم سطح تسليحاتي مواردي هستند كه در اين يادداشت به عنوان نتيجه عدم توافق، به آنها اشاره شده است.
دو وزير آمريكايي در ادامه يادداشت خود تصريح ميكنند مفاد مورد توافق در وين، تاريخ انقضا ندارند، بلكه نامحدود هستند. انها مينويسند: «برنامه تأييد شده در وين، منقضي نميشود، بلكه نامحدود است. برخي مفاد آن براي ده سال پابرجا خواهند بود، برخي براي ۱۵ سال و برخي ديگر ۲۰ يا ۲۵ سال.»
كري و مونيز اضافه ميكنند: «اما الزمات مربوط به شفافسازي و بنياديترين تعهد ايران يعني حفظ ماهيت صلحآميز برنامه هستهاي، دائمي هستند.»
آنها اضافه كردهاند: «در همين حين، تحريمهاي اقتصادي تا زمان پايبندي ايران به تعهدات كليدي يعني برداشتن هسته رآكتور اراك، قطع اتصالات و بستن حدود ۱۳ هزار سانتريفيوژ و انتقال بخش اعظمي از اورانيوم غنيشده به خارج از كشور دستنخورده باقي ميمانند.»
كري و مونيز پشت كردن به اين توافق را براي آمريكا، «اشتباهي تاريخي» توصيف كرده و نوشتهاند: «[در اين صورت]، ما از شريكانمان جدا شده و شاهد فروپاشي نظام تحريمها خواهيم بود و به ايران توانايي نامحدود براي پيشبرد برنامه هستهاي اين كشور را خواهيم داد.»
دو وزير آمريكايي با متهم كردن ايران به «تهديد ثبات در خاورميانه» مينويسند اين موضوع ضرورت عقد توافق مذكور را مورد تأكيد قرار ميدهد: «ما ميدانيم كه ايران همچنان تهديدي عليه ثبات در خاورميانه است. دقيقاً به خاطر همين خطر است كه ما اينقدر سخت براي پا برجا نگاه داشتن تحريمهاي چندجانبه تسليحاتي براي پنج سال و تحريم موشكهاي باليستيك براي هشت سال تلاش كرديم.»
در پايان يادداشت مزبور آمده است: «رئيسجمهور اوباما به صراحت گفته ايران به بمب هستهاي دست نخواهد يافت. نه تحريم و نه اقدام نظامي نميتواند اين نتيجه را تضمين كند. راه حل در توافق جامع ديپلماتيكي است كه در وين به دست آمد.»